İş hayatında farklı zamanlar içinde birçok sözcük ya da kavram moda olur. Bunlar bir virüs gibi, çalışanların kanına karışarak hayat bulurlar. Son yıllarda bu moda akımının yıkılmaz bir lideri var: “-yor olacağız” kullanımı.
Önümüzdeki hafta sizinle bir toplantı planlıyor olacağız.
İstediğiniz belgeleri size gönderiyor olacağım.
2015 eğitim takvimini bu ay duyuruyor olacağız.
Sizden cevap alır almaz aksiyona geçiyor olacağız.
Az biraz beyaz yakalıysanız, hele ki kurumsal iş dünyasıyla içli dışlıysanız en az 10 kez bu kalıbı duymadan gününüzü tamamlayamıyorsunuzdur büyük ihtimalle.
Neden çıktı bu “-yor olmak”?
Hepimiz muhteşem derecede İngilizce bildiğimiz için bu dilin “will be doing” kalıbını kendimize uyarlamasak olmazdı tabii.
Türkçede bu kalıbın hiç mi yeri yok?
Elbette var. Ama çok sınırlı bir alanda. Örnek vermek gerekirse: Yarın saat 14:00’te ne yapacaksın? Biz o saatlerde Ankara’dan İstanbul’a geliyor olacağız. Biz bu kalıbı sadece belirli bir zaman aralığında olacak tam netlik ifade etmeyen durumlar için kullanırız: Büyük ihtimalle önümüzdeki sene bu sıralar çok daha büyük cirolara imza atıyor olacağız.
Israrla kullanma nedenimiz nedir?
Bu kalıbı çok sık kullananlara sorduğumuzda en sık aldığımız yanıtlardan biri “kaba olmamak”. Bir diğeri ise “kesinlikten kaçmak”. Açıkçası bugüne kadar ne yazılı ne de sözlü olarak “-yor olacağım” kalıbını kullandım. Hiç kimse de ifadelerimi kaba bulmadı.
Önümüzdeki hafta sizinle bir toplantı planlayalım.
İstediğiniz belgeleri yarın size göndereceğim.
2015 eğitim takvimini bu ay duyuracağız.
Sizden cevap alır almaz aksiyona geçeceğiz.
Bu aksiyona geçeceğiz lafını da sevmem ya, çok kullanıldığı için örnek verdim. Şimdi yukarıda daha önce “-yor olacağız” ile yazdığım cümleleri bu kalıbı kullanmadan yazınca daha mı kaba oldu?
Bu kalıbı esas kullanma amacı kesin bilgi vermekten kaçınmak. “-yor olacağız” deyince “yapabilirim de yapmayabilirim de” gibi bir ifade çıkıyor. Kesin bir zaman ifadesi olmadığı için, bir zaman aralığı ifadesi olduğu için ne zaman yapılacağı belli olmayan bir eylem ortaya çıkıyor.
Ama artık bu ifadeyi kullanma alışkanlığı bunların da ötesine geçerek tam anlamıyla gelecek zaman kalıbına hakimiyetini koydu. Artık hiçbir beyaz yakalı bir şey “yapmıyor”; “yapıyor oluyor”.
Lütfen dilinize pelesenk olan bazı popüler sözcüklerin farkında olun ve bunları azaltmanın yollarını bulmaya çalışın. Konuşma ve yazışmalarınıza dikkatinizi verin ve neleri çok sık tekrarladığınızı fark edin. Bunların alternatiflerini bulun ve ifadelerinizi zenginleştirin.
Hele çağrı merkezlerinin “kontrolünü sağlıyor olacağım” kalıbı yok mu… O bu işin doruk noktası zaten. Çağrı merkezi görüşmelerinize dikkat edin. Kullanılan tek fiil: sağlamak. Her şey sağlanıyor, sürekli sağlanıyor. Katıldığımız her banka eğitiminde artık neredeyse katılımcılara yalvarıyoruz. Ne olur artık bir şey sağlamayın: arayın, yapın, kontrol edin, bilgi verin, düzeltin… Hepsini yapın ama “sağlıyor olmayın.”
No Comment